Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау

Мазмұны Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы Балалар мен жасөспірімдер организмінің өсу және даму заңдылықтары, олардың гигиеналық маңызы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығына баға беру Балалар денсаулығын қалыптастырушы факторлар Дене бітімі дамуын зерттеу және бағалау тәсілдері Балалар мен жасөспірімдердің іс-әрекет гигиенасы Жалпы білім беру мектеперіндегі оқу-тәрбие процессінің гигиенасы Балалар мен жасөспірімдерді компьютерге оқытудың гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерді еңбекке және политехникаға оқытып, тәрбиелеудің гигиеналық негіздері Еңбекке тәрбиелеу тәртібіне қойылатын гигиеналық талаптар Еңбек жағдайына қойылатын гигиеналық талаптар Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау ↓ Мектеп оқушыларын мамандыққа бағыттаудың медициналық-физиологиялық аспектілері Мектеп оқушыларына мамандыққа бағыт берудегі санитарлық дәрігердің міндеті Денешынықтыру тәрбиесінің физиологиялық-гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерді шынықтыру Балалар мен жасөспірімдердің тамақтануының гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге арналған мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салудың негізгі ережелері Мектепке дейінгі мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салу Жалпы білім беру мектептерінің жоспарлануы Балалар мекемелерінің ауа-жылуымен қамтамасыз етілу тәртібінің гигиенасы Бөлмелердің жарықтандырылуы Балалар мекемелерін сумен қамтамасыз ету Мектеп жиһаздарына қойылатын гигиеналық талаптар Балалар мен жасөспірімдердің жиhаздары Оқу кабинеттерінің жабдықталуы Балалардың кітаптарына қойылатын гигиеналық талаптар Мектептің жазуға арналған құралдарына қойылатын талаптар Ойыншықтарға қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың киімдеріне қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың аяқ киімі Балалар мен жасөспірімдердің жазғы салауаттандыру мекемелерінің гигиенасы Денсаулық және салауатты өмір салтын қалыптастырудың гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге гигиеналық тәрбие беру Зиянды әдеттердің алдын алу Балалар мекемелерінің қызметкерлерін және ата-аналарды гигиеналық оқыту Гигиеналық тәрбие жұмыстарын жүргізудегі іс-әрекет Балаларға емдеу-профилактикалық көмек көрсетудің негізгі принциптері

Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау

Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау 3 бағытта: еңбектің мазмұнына, еңбектің тәртібіне және еңбектің жағдайына қарай жүргізіледі.

Еңбектің мазмұнына жүргізілетін санитарлық бақылау жұмысына:

• оқушылардың еңбектің іс-әрекеттерінің барлық түрінің сипатын олардың жасы мен жыныс ерекшеліктеріне сәйкес келуін анықтау; жоғарғы сынып оқушыларының өндірістік тәжірибеге өтуіне арналған жұмыс орындарын таңдап алу;
• еңбектің денсаулық жағдайына әсерін анықтау; мектеп оқушыларын терең медициналық тексеруден өткізуге баға беру; емдеу-мамандық кеңес қызметінің жұмысын және мамандыққа жа-рамдылық туралы қорытындылар берілу жағдайын анықтау;
• еңбекке тәрбиелеудің бекітілген оқу бағдарламасына сәйкестігін анықтау т.с.с. жатады.

Еңбекке тәрбиелеу және оқытуға арналған тәртіп уақыттарын санитарлық бақылау төмендегідей шаралардан тұрады: еңбекке тәрбиелеу тәртібін көрсететін мектеп уақыттарын (5-10 - сынып оқушыларының оқу және тәжірибелік сабақтарының кестесі, қоғамдық пайдалы еңбекті орындаудың жұмыс кестесі, жазғы каникул кезіндегі еңбек бірлестігінің күн тәртібі т.б.) тереңірек зерттеу, осындай арнаулы бөлінген уақыттардың қолданылып жүрген еңбекке тәрбиелеп, оқыту жөніндегі бағдарлама мен оқу жоспарына, заңдылық және нормаландыру мәліметтеріне сәйкес келетіндігін зерттеу; бекітілген еңбек тәртібінің орындалуына бақылау (хронометраж) жүргізу; еңбек сабағының құрылымына гигиеналық баға беру; еңбекке оқытудың жеке бөлімдерін тақырыптық тексеру.

Мектеп шеберханаларындағы, кабинеттердегі және лабораториялардағы еңбек жағдайына санитарлық бақылау жүргізу жылына екі реттен кем болмауы керек. Бірінші тексеру -осы бөлмелердің дайындығын анықтау мақсатымен оқу жылының басында жүргізілуі керек. Сабақ жүргізуге рұқсат беру актісі әрбір шеберханаға жеке жасалады. Екінші тексеру - жылдың ортасында немесе жылдың аяғында кемшіліктерді анықтау үшін жүргізіледі, анықталған кемшіліктерді жою үшін жоспар-тапсырма жасалады.

Оқу жылы бойына оқушылардың еңбек жағдайы гигиеналық талаптарға сәйкес екендігін анықтау үшін, жоспарлы түрде күнделікті санитарлық бақылау жүргізіледі. Мұнда, жарық жеткіліктілігін, ауадағы газ, шаң мөлшерін, желдеткіштің тиімділігін, шуыл деңгейін анықтау үшін инструменттік, лабораториялық зерттеу тәсілдері қолданылады. Бақылаудың нәтижесінде санитарлық тексеру актісі жазылады. Еңбек сабағының міндетті түрде санитарлы-гигиеналық талаптарға сәйкес келетін базаларда өткізілуіне бақылау жасалады.

Әдебиеттер

1. Неменко Б.А. Оспанова Г.К Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы(Оқулық).- Алматы 2002.344б.
2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков., М., Медицина, 2004.,