Талқылау:Абай поэмалары/Масғұт

бір оқығанымдағы түсінігімді айтайын қысқаша: Адам боп өмірге келгеннен кейін ақыл да, байлық та өз қолыңда егер әр басқан қадамыңды ақылмен аттап, жолыңдағы кездескен қайсібір заттың қажетті, не болмаса, қажетсізін ажырата біліп көтергенде байлық сонда. Егер ажырата алмасаң, қажетсіз заттар сенің дәулетіңді асырмай, сарайың толы қоқыстың иесі боласың.

Ал жарды дұрыс таңдасаң, ол сені, жақсы болса есіктен төрге сүйрейді, ал жаман болса төрден көрге сүйрейді! Адам өмірінде бағана айтқанымдай таңдау көп болады, сол таңдаудан қателеспей таңдасаң ашудан гөрі ақылға жеңдіре білсең қол жетпес шың да, ел арасындағы шешілмес қайғы мұң да аяқ астындағыдай жерде болады. Шыңды алып, әр мәселені ақылмен жеңе білесің. Ал жеті күндік жынды болуға келсек, заманың түлкі болса, тазы боп шал, дегендей қоғамнан шектемей бір ағыммен жүре білу керек. Ал егер қоғамдағы ағымның бұрыстығын сезсең, сол қоғаммен бірге аға отырып, қоғамды басқа дұрыс ағымға салардай еңбек ету керек. Мысалы, қазір не көп парақорлық көп, оны сен де мен де жасаған шығармыз. Бірақ сол парақорлыққа жол бере бермей соны жоюдың жолын іздеуіміз керек. Сол кезде ғана қоғам дұрысталады, ал қоғамның дұрысталғаны еліміздің әлемдегі беделін арттырып, өркениетті елдердің қатарында болар едік.